Beden imajınız, bedeninizi nasıl algıladığınız, düşündüğünüz ve hissettiğinizle ilgilidir. Aslında gerçek var olan, görüntünüzle yakından ilgili olmayabilir. Örneğin, batı toplumlarında kadınlar için gerçekte olduklarından daha şişman ya da iri olduklarına inanmak çok yaygın bir tutumdur. Sadece 5 kadından 1’i kendi kilolarından tatmin. Normal kiloda olan kadınların yaklaşık yarısı kendi bedenlerinin şekillerinin ve ebatlarını çok daha büyük olduklarına inanıyorlar. Biçimi bozulmuş beden imajı kişinin kendisine zarar verecek davranışları yapmasına kadar gidebiliyor, bu da beslenmesindeki aşırı davranışlarda görülüyor. Bunlar aç kalma ya da tıkınırcasına yeme gibi kendini gösteriyor.
Kişinin kendisine zarar verici davranışları nasıl olur?
Zayıf bir beden imajı sağlıksız bir yaşam stilinin oluşmasına meydan verir. Diyet yapma telaşı ya da kilo vermek için kullanılan diğer zararlı yöntemler (saatlerce aç kalma, yemek yerine sigara içmek, ya da kusmalar) her zaman kişinin içinde bulunduğu duygu durumuyla paraleldir. Bu gibi davranışlar, kişi kendisini mutsuz hissettiğinde, beden imajını ve bedeninin boyutlarını da beğenmez ve bunlardan dolayı mutsuz olur. Hatta o kadar ki, normal bir şekilde diyet yapan genç kızlarda bile, yeme bozukluğu geliştirme, negatif beden imajına sahip olma olasılıkları da artabiliyor.
Eğer bir kadın, kendi dış görüntüsüyle ilgili olarak sıkılgan ve utangaç hissediyorsa, egzersiz yapmaktan büyük bir ihtimalle kaçınacaktır. Çünkü, egzersiz yapmak, bedenini aslında diğer insanların görebileceği şekilde kullanıyor demek oluyor, bu da kişiyi rahatsız ediyor. Ya da alternatif olarak, bir an önce kilo vermek için aşırı miktarda egzersiz yapmayı seçebiliyor. Böylelikle kısa zamanda negatif beden imajını görmek ve “göstermek” zorunda kalacağına inanır. Bu da bir yandan kadınların kendilerine güvenini etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Eğer bir kadın kendisini şişman görüyor ve güzel hissetmiyorsa, bu duygu hali, kendisini hayatın diğer alanlarında da kendisini gösterebiliyor.
Beden imajının bozulmasına neler sebep oluyor?
Olumsuz bir beden imajının oluşmasında etkili olan bazı faktörler şunlardır:
- Çocukluk çağında görüntüsüyle dalga geçilmek
- Diyet yapan ebeveynlerle büyümek, ya da ebeveynlerden birinin kendi beden şekliyle mutsuz olmasına tanıklık etmek
- Kültürel bir eğilim olarak, insanları dış görünüşleriyle yargılamak
- Ergen genç kızların kendi aralarında birbirlerine zayıf olmak, diyet yapmakla ilgili baskılar yapması ve kendilerini diğerleriyle kıyaslamaları
- Medyanın etkisi ve zayıflığı her reklam figürlerinde ideal olarak sunmaları
- Kadınların medyadaki moda diyetleri takip etmesi
Daha sağlıklı seçenekler neler olabilir?
Olumsuz bir beden imajı hayatınız boyunca gelişir. O nedenle, bunu değiştirmek için epey bir zaman ve çaba gerekecektir. Kendi beden imajınızı nasıl geliştirebileceğinize dair önerilere göz atalım.
- Deneyimlerinizi düşünün ve çocukluğunuzdan beden imajınızın nasıl geliştiğine dair muhakeme yapabilirsiniz.
- Aynı endişeleri yaşayan diğer kadınlarla bu duygularınızı ve deneyimlerinizi konuşabilirsiniz.
- Kendinizle bir sözleşme yapın. Buna göre, yeterli yemek yiyerek ve yeterli dinlenerek, kendi bedeninize saygı gösterin.
- Medyadan bir süreliğine kendinizi uzak tutun.
- Kilo vermek için değil, ama sadece eğlenmek için fiziksel aktivite deneyebilirsiniz.
- Tartılmayı bırakın.
- Amacınızı kilo vermekten, sağlığınızı geliştirmeye doğru çevirebilirsiniz.
- Beden sağlığı ile ilgili daha fazla okuyabilirsiniz.
Nasıl yardım alabilirsiniz?
Bedeninizle ilgili olarak kendinizi mutsuz, keyifsiz hissediyorsanız, ya da tıkınırcasına yemek yiyor ya da kendinizi saatlerce aç bırakıyorsanız, o zaman profesyonel yardım çok iyi bir fikir olacaktır. Alanında uzman olan psikologlar, size bu olumsuz inançları ve davranışları değiştirmeniz için çalışmalar yapacaklardır.