Güney Amerika ‘nın doğal mucizeleri
Beni en çok etkileyen seyahatlerimden birisiydi. Doğal güzellikler ve tüm dünyaya bu coğrafyadan yayılan farklı bitki ve tahıllar büyüleyici. Peru, Bolivya ve Brezilya’yı gezerken özellikle ilgimi çeken iki bitki vardı. Birisi son günlerde sıkça duyduğunuz kinoa diğeri ise yeni yeni duyulan maca bitkisi.
MACA BİTKİSİ
Maca, Peru’nun And Dağlarındaki 4000-4500 metre yükseklikteki platolarda, çok kuvvetli güneş ışığıyla birlikte aşırı soğuk ve donmaya dayanıklı, rüzgârların başka bitkilerin yetişmesini engellediği bir ortamda doğal olarak yetişiyor. İnkalar Maca’yı uzun yıllar sihirli besinleri olarak kutsal törenlerinde kullanmışlar. Daha sonra Maca’nın faydaları İspanyol kâşifler tarafından öğrenilmiş, İspanyollar sattıkları mala karşı para yerine Maca alırlarmış. Yüzyıllar boyunca Maca ticarette başka mallarla değişim için kullanılmış. Arkeolojik çalışmalar Maca bitkisinin MO 1600 yıllarından beri sistemli yetiştirildiğini ortaya çıkarmış görünüyor
Bilimsel adı “Lepidium Meyenii“ olan Maca’nın, yorgunluğu azaltıcı etkisi olup insanların kendilerini “iyi ve zinde hissetmelerine” katkıda bulunduğu düşünülüyor. Bu kapsamda en yaygın etki alanları uykusuzluk, hafıza zayıflığı, zihin bulanıklığı olup, nekahat dönemlerinde ve beslenme bozukluklarında vücudun kuvvetlenmesine katkısı olduğu bildiriliyor. Üreme sağlığı üzerinde de olumlu etkileri biliniyor
Bu nedenle Latin Amerika’nın pek çok yerinde ise, içerik açısından aynı olmadığı halde, ‘Peru Ginseng’ diye de anılıyor. Tıpkı ginseng gibi enerji seviyesini yükseltiyor, dayanıklılığı artırıyor, yorgunluk ve halsizliği azaltıyor. Bunun yanında maca bitkisi, kadınların menopoz dönemlerinde vücudun denge bulmasını sağlarken menopoz dönemindeki sıkıntıları da azatlığı biliniyor
Zürih’teki İsviçre Bitki, Hayvan ve Tarımsal ekosistem Bilimler Enstitüsü (ETH ) 2010 yılında sığırlar üzerinde Maca ( Lepidium meyenii Walpers ) ile bir araştırma yapmış. Bu araştırma Maca bitkisi ile sperm sayı ve kalitesinde artış olduğu bildiriliyor
Maca Avrupa’da bitki olarak satılmıyor, kurutulmuş şekilde bulunabiliyor veya tablet halinde almak da mümkün. Türkiye’de de durum aynı bitki yetişmiyor fakat bu bitkinin özü tablet halinde alınabiliyor
KİNOA
Peru’nen en meşhur diğer besini Kinoa, ilk olarak İnkalar tarafından 5.000 yılı aşkın bir süre önce ekilmiştir. İnkalar kinoaya “tahılların anası” derlermiş. Ülkemizde yeni yeni duyulmaya başlamasına karşın ABD ‘de yaklaşık 10 yıldır çok yaygın olarak tüketilmektedir. Birleşmiş Milletler tarafından 2013 yılı kinoa yılı olarak ilan edilmiştir.
Beslenme faydaları. Kinoa, pirinç ve arpadan iki kat fazla proteine sahiptir, kalsiyum, magnezyum ve manganezin çok iyi bir kaynağıdır. Ayrıca bazı B vitaminlerini, E vitaminini ve diyet lifini de içerir. Kinoa tohumu son derece besleyici bir besindir. Pişimiş kinoa tohumları kremsi ve kabarık bir hale gelir. Bir tahıl gibi kahvaltılarda kahvaltılık gevrek olarak yenilebilir, öğlen ve akşam yemeği için salatalara eklenebilir. Kinoa tüm tahıllar içerinde en az alerjen özelliğe sahiptir, gluten içermediği için glutene duyarlı olan çölyak hastaları için karbonhidrat ve protein ihtiyaçlarını karşılayan besleyici ve lezzetli bir besindir.. Vjeteryanlar için de protein alımını desteklemek amaçlı kinoa iyi bir tercihtir. Lisin, sistein ve diğer tahıllarda düşük olan methionin aminoasitleri de yüksektir. Buğday, çavdar, yulaf, darı mısır ve pirinçten çok daha fazla protein içerir, yağ içeriği düşüktür ve kolesterol içermez.
Araştırmalar Kinoanın yüksek antiinflamatuar özelliğe sahip bitkisel besin olmasından dolayı, insan sağlığı için yaralı olduğu, hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde iyi bir besin olduğunu söylemektedir.
