Gıda intolerans (duyarlılık) testlerinin popülaritesinin artmasıyla birlikte bireylerin bu testlere olan ilgisi de artıyor ve birçok danışanımız test sonuçlarıyla bize gelip beslenmelerini düzenlemek istediklerini iletiyorlar. Genel olarak sonuçları incelediğimde en çok dikkatimi çeken ise “maya”ya karşı intoleransların çok bulunması.
Metabolik bazı nedenler dolayısıyla vücudumuz bazı besinlerin bir kısmını ya da besinin bileşenlerini sindiremeyebilir, bu durumda besine karşı duyarlılıklar söz konusu olur.
Duyarlılık varsa, tükettiğimiz besinlerin etkileri 3 ila 24 saat aralığında ortaya çıkmaya başlıyor. Özel bir diyet takip etmeyen birey, günlük beslenmesinde 24 saat içinde farklı birçok besin aldığı için yaşadığı sorunun yediklerinden kaynaklandığının farkında olsa da hangisinden olduğunu tespit etmesi ise oldukça zor.
Mayaların farklı türleri vardır. En çok bilinen maya Saccharomyces cerevisiae’dır. Ekmek ve hamurlu ürünlerin yapımında kullanılan maya türüdür. Hamuru kabartıp, piştiğinde puf puf olan dokuyu vermede ve alkollü içki fermantasyonunda kullanılmaktadır.Maya, B vitamini kaynağı olmakla birlikte, potasyum, çinko ve magnezyum içerir. Bu nedenle mayayı hayatınızdan çıkaracaksanız B vitaminin diğer kaynakları olan et, balık, yumurta, tam tahıllar, kuru yemişler, koyu yeşil yapraklıların günlük beslenmenizde yer aldığından emin olmalısınız.
Mayasız yaşanabilir ancak maya içeren tüm besinleri ve yerine kullanılabilecekleri ayrıntılı olarak bilmekte fayda vardır.
Maya İçeren Besinler
Öncelikle paketli ürünlerde mutlaka etiket okuma alışkanlığı geliştirmelidir.
- Her çeşit ekmek ve ekmek yapısındaki tüm kek, poğaçalar ve kurabiyeler, simit, pizza hamuru, hazır bisküvi ve krakerler
- Soya sosu, sirke, sirke içeren salata sosları, turşu çeşitleri, ketçap, hardal
- Hidrolize edilmiş vejetaryen proteinleri
- Malt içecekler
- Bira, tüm şarap çeşitleri, fermantasyon ile elde edilen diğer alkoller
- Olgunlaşmış peynirler, yoğurt, kefir
Maya Yerine Kullanılabilecek Ürünler
- Soya sosu yerine kavrulmuş susam yağı
- Rakı, cin, viski, votka ve tekila
- Soda ile hazırlanmış ekmekler, mayasız ekmek, bazı lavaşlar, tortilla, pirinç, yulaflı bisküvi ve kekler
- Kesik diye adlandırılan peynirler ve ricotta
- Sirke yerine limon suyu
Evde Pratik Mayasız Peynir
Kaynatılmış süte 3-4 damla limon sıkıp, kestirerek “kesik” adı verilen lor peyniri elde edebilirsiniz.
Kahvaltıya Mayasız Krep
1 çay bardağı tam buğday unu, 1 çay bardağı light süt ve yarım çay kaşığı tuz çırpılır, teflon tavaya akıtılıp pişirilebilir.
